We zijn van start!

Een visuele (pop)opera, waarin we via Shakespeare’s laatste stuk afreizen naar een eiland, ver weg van de menselijke beschaving. Een plek die in 2024 enkel nog in onze verbeelding bestaat. Een eiland dat barst van geluid, waarop mens en natuur nog als één samenleven; dat is waar we ons onder de werktitel ‘Destination Caliban’ toe verhouden.

​

Een hypothetisch eiland

Samen met het hoofdpersonage, singer/songwriter en theatermaker Hanneke de Jong, reizen we onder begeleiding van twee muzikale boodschappers af, naar die plek waar Shakespeare zijn magische wezens, heksen en luchtgeesten ten tonele brengt. Naar een eiland, waar oermens Caliban als oorspronkelijke bewoner zich als wildeman nog in onderbewustzijn hult en, één met de natuur, zijn verbeelding vrij laat stromen. Een hypothetisch eiland dus, waar wezens met bovennatuurlijke instincten een aangezette taal spreken, en onze oorspronkelijke hartstocht wordt ontketend.

 

Wat treffen we aan als we het eiland betreden? Kunnen wij die oude taal nog verstaan? Kunnen we nog terug naar waar we vandaan komen? Durven we ons nog te verbinden aan iets dat groter is dan onszelf?

 

Caliban

‘Be not afeard; the isle is full of noises, sounds and sweet airs,

that give delight, and hurt not.’ 

​

Met haar bezwerende songs op originele teksten van William Shakespeare geeft Hanneke Shakespeare’s oeroude, mystieke personages opnieuw een stem. Om samen met het publiek een muzikale en filmische storm te ontketenen, en via een rituele reiniging de wereld met nieuwe blik tegemoet te treden. Zo laten we zien en horen dat we magie en poëzie nodig hebben, om onze band met de natuur en het natuurlijke in onszelf te herstellen.

​

​

​

​

​

 

The Tempest / De Storm

Voor ‘Destination Caliban’ duiken we in 'The Tempest / De Storm’, het allerlaatste stuk van William Shakespeare dat hij, achteraf bezien, precies schreef op het kantelpunt van twee tijdperken. Want in 1610, het jaar waarin hij aan het toneelstuk begon, bereikte de CO2-concentratie in de atmosfeer een dieptepunt. Daarmee transformeerde het Holoceen definitief in het Antropoceen: het tijdperk van de mens, waarin de gevolgen van menselijk handelen drastisch van invloed zijn op het klimaat van de aarde; iets dat zich zichtbaar aftekent in de ijskernen.

​

Was Shakespeare de eerste milieu activist?

Vanuit milieu-oogpunt bekeken, speelt ‘The Tempest’ zich dus af, op dat allerlaatste stukje ongerepte natuur. Toen de mens nog als gelijkwaardige entiteit met de natuur samenleefde en geesten en magische natuurkrachten nog deel uitmaakten van onze belevingswereld. Maar waar we vroeger betoverd waren door de magie die de natuur in zich herbergt, houdt nu de betovering van de vooruitgang ons in de greep. Niet alleen vervagen volledige ecosystemen sindsdien in ijltempo van de wereld; ook in ons denken en voelen vervreemden we steeds meer van onze natuurlijke staat van zijn.

 

Wat poogde Shakespeare ons te vertellen, toen hij voor zijn toneelstuk besloot om de gecultiveerde wereld in contact te laten treden met die ongerepte natuur? Toen hij in zijn script de mens als toekomstige heerser van het eiland neerzette? Had Shakespeare voorspellende gaven toen hij ‘The Tempest’ schreef? Was hij de eerste milieu activist?

​

Eiland van geluid

Zoals Caliban laat weten: Shakespeare’s eiland barst het van geluid. ‘Ze zingt en klingelt, uw oren tuiten van den tingeltangel, (…) van duuzend vogelkes en beestenzangen’, in vrije vertaling van Tom Lanoy. Het is dan ook via de muziek dat het hoofdpersonage in ‘Bestemming Caliban’ contact maakt met die wereld.

Beluister hier alvast een fragment van Hanneke's Shakespeare song: ‘Speak, if you can'.

​

​

​

​

Destination Caliban wordt in 2023/2024 ontwikkeld met financiële steun van Gemeente Arnhem. Provincie Gelderland, Norma Fonds, BNG Fonds  en het Sneeuwvonk Productiefonds.